8 Điều bạn nên biết về bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung
Ngày đăng: 23.01.2024
Tư vấn y khoa: Bùi Ngọc Lâm
Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một bệnh lý phụ khoa phổ biến ở nữ giới. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể gây hại đến sức khỏe, khả năng mang thai. Trong bài viết này, với 30 năm kinh nghiệm, bác sĩ Tạ Thị Hồng Duyên sẽ giải đáp nhiều vấn đề xung quanh căn bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung.
Nếu bạn có những thắc mắc như viêm lộ tuyến là bệnh gì? dấu hiệu nhận biết? tôi phải làm gì khi mắc bệnh?… Hãy cùng theo dõi bài để có câu trả lời nhé!
Mục lục bài viết
1.Tầm quan trọng của cổ tử cung đối với người phụ nữ
Cổ tử cung là cơ quan nối âm đạo và tử cung, có thể xem như là “con đường” cho phép tinh trùng di chuyển đến tử cung. Đây cũng là bộ phận đóng vai trò quan trọng đối với sinh lý và sức khỏe của người phụ nữ. Cụ thể:
- Có tác dụng bảo vệ tử cung và hệ thống cơ quan sinh học không bị vi khuẩn xâm nhập gây hại
- Hệ thống tiết dịch nhầy hoạt động theo chu kỳ kinh nguyệt, cho phép tinh trùng xâm nhập vào tử cung để thụ thai
- Bảo vệ thai nhi khỏi tạp khuẩn và vi khuẩn trong thời kỳ mang thai
- Giãn rộng hơn, giúp mẹ dễ sinh con hơn khi đến thời điểm sinh nở
2.Bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung là gì?
Viêm lộ tuyến cổ tử cung – bệnh phổ biến ở nữ giới tuổi sinh sản
Viêm lộ tuyến cổ tử cung là tình trạng tổn thương lành tính tại cổ tử cung ở nữ giới. Khi này, các tế bào tuyền nằm trong ống cổ tử cung phát triển và xâm lấn ra bên ngoài cổ tử cung, gây tổn thương cho bộ phận này. Các tuyến lộ ra có vai trò tiết dịch nhầy khi bị lộ ra ngoài sẽ trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn, nấm, vi rút… xâm nhập.
Các tế bào tuyến lộ ra ngoài vẫn duy trì chức năng tiết dịch. Do đó, biểu hiện thường thấy của bệnh là tăng tiết dịch âm đạo. Bên cạnh đó, viêm lộ tuyến cổ tử cung là bệnh lý phổ biến ở nữ giới đã từng quan hệ tình dục, trong độ tuổi sinh nở hoặc mới sinh song.
Các cấp độ của bệnh
Theo bác sĩ Duyên, dựa trên mức độ tổn thương mà bệnh được chia thành 3 cấp độ. Cụ thể:
- Cấp độ 1: diện tích tổn thương nhỏ, chưa vượt quá 30% do bệnh chỉ mới khởi phát. Các dấu hiệu của bệnh vẫn chưa rõ ràng, không ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
- Cấp độ 2: diện tích tổn thương lan rộng, khoảng 50 – 70%. Các dấu hiệu đã bắt đầu rõ ràng, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh. Cách tốt nhất là thăm khám và điều trị sớm để hạn chế các biến chứng nguy hiểm.
- Cấp độ 3: diện tích tổn thương vượt quá 70%. Các dấu hiệu bệnh nặng và rõ ràng hơn, xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm. Bệnh cần điều trị ngay để tránh ảnh hưởng đến sinh lý và khả năng sinh sản của nữ giới
Bác sĩ Duyên, phòng khám ĐKQT Hà Nội cho biết: “viêm lộ tuyến cổ tử cung nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh lý của người bệnh. Hai biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh là ung thư và vô sinh”
3.Nguyên nhân khiến nữ giới bị viêm lộ tuyến
Vệ sinh vùng kín sai cách
Vệ sinh vùng kín sai cách là một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm lộ tuyến cổ tử cung cũng như các bệnh phụ khoa khác. Bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo, chị em nên vệ sinh vùng kín bằng dung dịch vệ sinh nữ hàng ngày, trước và sau khi quan hệ tình dục, trong thời gian hành kinh… Đặc biệt, khi lau khô vùng kín bằng khăn, tuyệt đối không được lau khô từ sau ra trước để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào vùng kín.
Quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su
Việc quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su làm tăng nguy cơ khiến bệnh trở nên nặng hơn. Bên cạnh đó, quan hệ với nhiều bạn tình cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các bệnh lây qua đường tình dục (lậu, giang mai, sùi mào gà…)
Mắc các bệnh lý phụ khoa khác
Các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa khác như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, mụn cóc sinh dục… sẽ làm tăng nguy cơ mắc viêm lộ tuyến cổ tử cung.
Biến chứng do thủ thuật ngoại khoa
Lạm dụng thủ thuật ngoại khoa, thực hiện thủ thuật ngoại khoa không an toàn (phá thai không an toàn, đặt vòng âm đạo sai cách…) khiến cổ tử cung bị tổn thương. Vi khuẩn có điều kiện xâm nhập gây viêm nhiễm.
Các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác có thể kể đến như thảy đổi nội tiết tố nữ bất chợt (tuổi dậy thì, sau sinh, uống thuốc tránh thai…).
Ngoài ra, do tâm lý e ngại hoặc chủ quan mà nhiều nữ giới không đi khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Chính điều này khiến bệnh có cơ hội tiến triển, trở nặng.
4.Dấu hiệu viêm lộ tuyến cổ tử cung
Để nhận biết kịp thời bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung, chị em có thể căn cứ vào những triệu chứng sau đây. Các triệu chứng dưới đây được trình bày theo từng cấp độ của bệnh.
Dấu hiệu bệnh viêm lộ tuyến cấp độ 1
Những dấu hiệu của bệnh ở giai đoạn đầu vẫn chưa rõ ràng do mức độ viêm nhiễm vãn còn nhẹ. Các dấu hiệu của bệnh thời kỳ này chủ yếu đến từ lượng khí hư tiết ra từ âm đạo của chị em thường ngày.
- Khí hư có số lượng bất thường so với chu kỳ rụng trứng bình thường
- Khí hư có màu sắc khác lạ như đục, vàng hoặc xanh
- Khí hư có mùi hôi khó chịu
- Ngứa vùng âm đạo
Ở giai đoạn này, bệnh có thể được điều trị dễ dàng, vậy nên chị em cần chú ý đến các bất thường của bệnh để kịp thời thăm khám và điều trị. Bệnh càng phát hiện sớm thì việc điều trị càng tiết kiệm chi phí.
Dấu hiệu bệnh viêm lộ tuyến cấp độ 2
Mặc dù ở cấp độ 1, viêm lộ tuyến rất dễ điều trị nhưng các triệu chứng của bệnh chưa rõ ràng. Do đó, nhiều người bệnh thường bỏ qua, chỉ khi bệnh tiến triển thành cấp độ 2 mới đi khám. Ở cấp độ này, mức độ viêm nhiễm ở lộ tuyến cổ tử cung là 50%. Bên cạnh các triệu chứng tương tự như giai đoạn đầu thì bệnh còn gây ra triệu chứng đáng chú ý khác là chảy máu ở vùng kín sau khi quan hệ.
Khi này, việc viêm lộ tuyến cổ tử cung cần được điều trị kịp thời, nếu không có khả năng chuyển biến thành cấp độ 3 và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm (viêm tắc vòi chứng, viêm cổ tử cung, ung thư…)
Dấu hiệu bệnh viêm lộ tuyến cấp độ 3
Đây là giai đoạn cuối của bệnh, phần lớn lộ tuyến cổ tử cung đã bị viêm nhiễm. Nghĩa là tình trạng tổn thương đã rất nặng và có nguy cơ cao dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Các triệu chứng của bệnh ở cấp độ 3 cũng rõ ràng hơn, dữ dội hơn:
- Quan hệ tình dục đau và chảy nhiều máu
- Khí hư nhiều hơn bình thường, màu sắc lạ và có mùi hôi tanh
- Xuất huyết âm đạo bất thường (không trong kỳ kinh)
- Cơ thể mệt mỏi, đau thắt bụng
- Rối loạn kinh nguyệt
- Giảm ham muốn, không còn hứng thú với chuyện tình dục
Khi có các triệu chứng trên, bạn cần đi khám ngay với các bác sĩ để được chẩn đoán chính xác, cũng như có phương pháp điều trị phù hợp. Bởi lúc này, bệnh đã tiến triển mãn tính, nếu không điều trị ngay sẽ gây hại đến sức khỏe của bản thân.
5.Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không
Các tác hại mà bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung gây ra đối với người bệnh là:
- Ảnh hưởng đến sinh hoạt: ngứa âm đạo, tiết nhiều khí hư, khí hư có mùi hôi… Là những biến chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt và cuộc sống của người bệnh.
- Ảnh hưởng đến mối quan hệ tình cảm: viêm lộ tuyến cổ tử cung gây đau rát và chảy máu khi quan hệ. Điều này khiến nữ giới xa lánh chuyện tình dục, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.
- Tăng cao nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa khác: dịch âm đạo tiết ra nhiều, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Từ đó, người bệnh dễ mắc phải các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác (viêm âm đạo, viêm nội mạc tử cung, viêm tắc vòi trứng…)
- Khó thụ thai: viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể cản trở tinh trùng di chuyển đến gặp trứng, từ đó giảm khả năng thụ thai ở phụ nữ.
- Nguy cơ ung thư cổ tử cung: trường hợp điều trị bệnh không hiệu quả, bị tái phát nhiều lần có thể dẫn đến bệnh ung thư cổ tử cung. Đây là một trong 3 căn bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu ở nữ giới
- Tăng nguy cơ sảy thai, sinh non: nếu mẹ bầu đang mang thai mà mắc phải bệnh viêm lộ tuyến sẽ tăng nguy cơ sảy thai, sinh non. Nếu không, bệnh cũng ảnh hưởng đến sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.
6.Chẩn đoán bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung
Bác sĩ Duyên cho biết, để xác định chắc chắn có phải bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung hay không? Cũng như cấp độ bệnh ở người bệnh, các bác sĩ sẽ thăm khám và chỉ định các hạng mục kiểm tra, xét nghiệm cần thiết.
Một số hạng mục siêu âm mà bác sĩ có thể chỉ định là:
- Siêu âm đầu dò: thông qua hình ảnh để xác định diện tích tổn thương, cũng như mức độ bệnh.
- Xét nghiệm dịch âm đạo: giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
Sau khi có chẩn đoán cụ thể, bác sĩ sẽ tư vấn và hướng dẫn cho chị em phác đồ điều trị bệnh lý phù hợp và hiệu quả.
7.Phương pháp điều trị bệnh
Mỗi cấp độ của bệnh viêm lộ tuyến sẽ có các phương pháp điều trị khác nhau. Do đó, người bệnh cần thăm khám với bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Bên cạnh đó, trong quá trình điều trị người bệnh cần phải tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ.
Hiện nay, để điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể dùng phương pháp nội khoa hoặc ngoại khoa.
Điều trị bằng nội khoa
Điều trị nội khoa là việc sử dụng thuốc. Thông qua dược tính có trong thuốc sẽ giúp giảm viêm; ức chế hoạt động của vi khuẩn. Từ đó cải thiện tình trạng bệnh.
Tuy nhiên, phương pháp này đạt hiệu quả cao với trường hợp viêm nhiễm ở mức độ nhẹ. Hơn nữa người bệnh tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc điều trị viêm lộ tuyến có thể là thuốc dạng uống hoặc dạng đặt. Đôi khi, người bệnh sẽ sử dụng kết hợp cả 2 loại thuốc uống và đặt với nhau.
Lưu ý, người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về điều trị. Việc điều trị sai sẽ khiến mức độ bệnh nghiêm trọng hơn. Người bệnh không được tự ý thay đổi đơn thuốc, không bỏ điều trị giữa chừng. Tránh gây tình trạng bị nhờn thuốc.
Điều trị ngoại khoa
Điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung bằng ngoại khoa là phương pháp sử dụng các công nghệ hiện đại nhằm ngăn ngừa sự phát triển của nấm khuẩn, giảm viêm nhiễm. Những trường hợp dùng thuốc không mang lại hiệu quả hay tình trạng bệnh nặng thì có thể áp dụng các biện pháp ngoại khoa.
Các phương pháp điều trị viêm lộ tuyến bằng ngoại khoa bao gồm:
Phương pháp đốt điện
Là phương pháp bác sĩ sẽ dùng dòng điện có tần số cao nhằm phá hủy tế bào lộ tuyến bị tổn thương, tiêu diệt mầm mống gây bệnh.
Phương pháp áp lạnh
Với phương pháp áp lạnh, bác sĩ sẽ dùng Nitơ hóa lỏng để đông cứng các tế bào bị viêm nhiễm. Dưới sự tác động của nhiệt độ thấp, các tế bào sẽ bong da. Từ đó các tác nhân gây hại bị tiêu diệt, bệnh được cải thiện.
Đốt laser
Là phương pháp sử dụng các tia laser tác động đến tế bào tuyến bị viêm. Giúp tiêu diệt các tế bào tuyến lấn ra bên ngoài tử cung. Đồng thời tạo cơ hội cho biểu mô lát phục hồi.
8.Điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung kiêng gì và ăn gì?
Những thực phẩm người bị bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung nên ăn
- Sữa chua không đường hoặc ít đường
- Tỏi
- Nhóm thực phẩm giàu Carotenoids: cải xoăn, rau bina, cà rốt, bí ngô… (nên chế biến thành các món xào)
- Nhóm thực phẩm giàu Folate: bơ, dâu tây, chuối, ngũ cốc, rau diếp cá, rau bina, súp lơ xanh…
- Nhóm thực phẩm giàu Prebiotics: măng tây, tỏi, hành tây…
- Nhóm thực phẩm giàu omega-3: cá hồi, cá thu, dầu nành, dầu cá…’
- Nhóm thực phẩm giàu Vitamin C: cam, bưởi, kiwi, ổi…
Những thực phẩm người bệnh viêm lộ tuyến nên kiêng
- Món ăn cay nóng, sử dụng nhiều gia vị như ớt, tiêu, gừng…
- Hải sản: cá ngừ, cá thu, ốc biển, tôm hùm, mực…
- Món ăn nhiều dầu mỡ, chứa nhiều đường
- Thực phẩm muối chua: dưa muối, cà muối…
- Các chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá…
Cách phòng ngừa viêm lộ tuyến cổ tử cung
Bác sĩ Duyên khuyến cáo chị em lưu ý những vấn đề sau trong sinh hoạt:
- Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng đầy đủ biện pháp bảo vệ, nhất là bao cao su.
- Vợ chồng không nên làm các động tác thô bạo khi quan hệ, tránh tổn thương vùng kín cho cả hai
- Không nên lạm dụng nạo phá thai. Một mặt, phá thai quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của người phụ nữ. Mặt khác, lạm dụng việc phá thai có thể tăng nguy cơ viêm nhiễm.
- Vệ sinh vùng kín hàng ngày sạch sẽ, sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ đúng cách, lau khô vùng kín trước khi mặc quần áo để tránh ẩm ướt sinh ra nấm.
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ trong suốt thời gian hành kinh, trước và sau khi quan hệ tình dục, tuyệt đối không dùng tay thụt rửa sâu trong âm đạo;
- Lựa chọn nội y vừa vặn, không quá chặt cũng không quá chặt
- Sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Không nên lạm dụng thuốc khi chưa được bác sĩ thăm khám đầy đủ. Thuốc kháng sinh có tác dụng phụ là tiêu diệt vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây bệnh.
- Thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời tầm soát các bệnh phụ khoa (bao gồm viêm lộ tuyến cổ tử cung)
Thông qua bài viết này, bạn đọc đã có được câu trả lời về những vấn đề như viêm lộ tuyến là bệnh gì? dấu hiệu nhận biết? tôi phải làm gì khi mắc bệnh?… Hy vọng những thông tin trong bài viết trên sẽ giúp ích cho chị em.